Δευτέρα 26 Απριλίου 2010

Το πειραμα του "μπαρ για αλκοολικούς" σε δημο της Γερμανιας στεφεται με επιτυχια και βρισκει μιμητες σε πολλες πολεις

Το μπαρ «Καναπές» στο Κίελο, πρωτεύουσα του κρατιδίου Σλέσβιχ-Χολστάιν της Γερμανίας, απευθύνεται σε μια πολύ συγκεκριμένη κατηγορία πελατών: τους άνεργους αλκοολικούς. Το πείραμα στέφθηκε με τέτοια επιτυχία ώστε πολλοί δήμοι σκοπεύουν να ακολουθήσουν το παράδειγμα. Και αυτό γιατί αντίθετα απ’ ό,τι θα μπορούσε να υποθέσει κανείς, το μπαρ «Καναπές» είναι η τελευταία κοινωνική παροχή του γερμανικού κράτους πρόνοιας προς τους πολίτες του.
 
Ο «Καναπές» μοιάζει σαν οποιοδήποτε Eckkneipe, όπως λέγονται στη Γερμανία τα μικρά γωνιακά μπαρ που χαρακτηρίζουν όλες τις γερμανικές πόλεις και συγκεντρώνουν στα τραπέζια τους και τους πάγκους τους πελατεία που προέρχεται κυρίως από την εργατική τάξη. Οι τοίχοι του είναι γεμάτοι από σημαιάκια ομάδων του ποδοσφαίρου, μια τεράστια τηλεόραση βρίσκεται πάνω από την μπάρα και φυσικά καταναλώνεται αρκετό αλκοόλ.
 Μόνο που σε αυτή την περίπτωση η κατανάλωση επιδοτείται από τον δήμο με τα λεφτά των φορολογουμένων. Ο «Καναπές» είναι το πρώτο «ποτάδικο» για αλκοολικούς. Οι περισσότεροι από τους πελάτες του αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα αλκοολισμού και σε αυτό το μπαρ μπορούν να βρουν φτηνή μπύρα και σαγκρία. Τα βαριά αλκοολούχα απαγορεύονται, αλλά ο δυνατός καφές είναι σχεδόν υποχρεωτικός.

    Το πείραμα του Κίελου απέδωσε καρπούς σύντομα. Ανεργοι αλκοολικοί, των οποίων η ταυτότητα είναι γνωστή στις αρχές και που στο παρελθόν είχαν δημιουργήσει διάφορα προβλήματα με τη συμπεριφορά τους στα συμβατικά μπαρ και τους δρόμους της πόλης, έκαναν στέκι τους σιγά-σιγά τον φιλόξενο «Καναπέ». «Το πείραμα έχει μόνο οφέλη», δηλώνει στο περιοδικό Der Spiegel ο Κριστόφ Σνάιντερ από τον δήμο του Κίελου. «Με αυτό τον τρόπο είναι πολύ πιο εύκολο να ελέγχουμε και να βοηθάμε αυτούς τους ανθρώπους».

    Αυτός ο «παράδεισος των μπεκρήδων» στο Κίελο τράβηξε την προσοχή πολλών δήμων από ολόκληρη τη Γερμανία. Οι περισσότερες γερμανικές πόλεις αντιμετωπίζουν ανάλογα προβλήματα και οι αξιωματούχοι τους καλούν τους συναδέλφους τους από το Κίελο για να ακούσουν την εμπειρία τους. Εκπρόσωποι των δήμων του Φράιμπουργκ και του Αμβούργου ταξίδεψαν στο Κίελο προκειμένου να σχηματίσουν προσωπική άποψη για το πρόγραμμα. Ο δήμος του Ντόρτμουντ σχεδιάζει ήδη να ανοίξει τη δική του εκδοχή τού μπαρ «Καναπέ», σε μια περιοχή της πόλης που πλήττεται από ιδιαίτερα υψηλή ανεργία.

    Όπως και σε πολλές άλλες πόλεις της Γερμανίας, δημόσιοι χώροι στο Ντόρτμουντ είναι γεμάτοι από σπασμένα μπουκάλια και η οσμή των ούρων είναι έντονη. Οι αρχές προσπάθησαν να λύσουν το πρόβλημα απομακρύνοντας τους αλκοολικούς από τις περιοχές στις οποίες συγκεντρώνονται ή θέτοντας όρια στην κατανάλωση αλκοόλ σε ορισμένα μέρη, όπως για παράδειγμα στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος επιστρατεύτηκε ακόμη και η κλασική μουσική. Όλα τα μέτρα, όμως, αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά. Συνήθως, οι πότες απομακρύνονταν από την περιοχή, που έμπαινε σε καραντίνα, και συγκεντρώνονταν σε μια άλλη.

    Αντίθετα, το πείραμα του «Καναπέ» στέφθηκε εξαρχής με επιτυχία. Σπάνια σημειώνονται καβγάδες και αν συμβεί κάτι τέτοιο οι «παραβάτες» απομακρύνονται για ένα διάστημα από τον «παράδεισο των μπεκρήδων» και αναγκάζονται να πίνουν αλλού - και πολύ πιο ακριβά.

    Τη διαχείριση του «Καναπέ» έχει αναλάβει ο κοινωνικός λειτουργός Ράινχαρντ Μπέτνερ. Το γραφείο του βρίσκεται δύο ορόφους πάνω από το μπαρ. Στους επικριτές του προγράμματος, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται ένα γκέτο χωρίς να λύνεται το βασικό πρόβλημα του αλκοολισμού, απαντά ότι δεν αντιλαμβάνεται πώς μπορεί κάποιος να δει αυτή την προσπάθεια κάτω από αυτό το πρίσμα. Ο "Καναπές", επισημαίνει, είναι πιθανότατα ένας από τους ελάχιστους τρόπους για να έχουν πρόσβαση οι κοινωνικές υπηρεσίες της πόλης στους αλκοολικούς. «Νομίζετε ότι είναι απλό να πάτε εκεί που βρίσκονται και να τους καλοπιάνετε;», ρωτά τον δημοσιογράφο του Der Spiegel.

    Στον «Καναπέ» η προσέγγιση είναι πιο εύκολη. Ο Ράινχαρντ Μπέτνερ και η ομάδα του βοηθούν τους πελάτες του μπαρ να λύσουν τα τυχόν προβλήματά τους με τους ιδιοκτήτες των σπιτιών που μένουν, να τακτοποιήσουν τους λογαριασμούς τους με τις εταιρίες κοινής ωφελείας και τους συμβουλεύουν για διάφορες γραφειοκρατικές υποθέσεις που αντιμετωπίζουν με τις κρατικές υπηρεσίες. Τους δίνουν επίσης πληροφορίες για προγράμματα απεξάρτησης και σε κάποιες περιπτώσεις του προσφέρουν δουλειά στο μπαρ.

    «Κάποιοι έχουν απαλλαγεί από το πρόβλημά τους και έχουν ξανά μια φυσιολογική καθημερινή ζωή», δηλώνει ο Ράινχαρντ Μπέτνερ, ο οποίος σκέπτεται να ανοίξει δεύτερο μπαρ στην πόλη. Ξέρει ήδη ποιον θα προσλάβει για να σερβίρει ποτά πίσω από την μπάρα: Είναι ο Κάι, ένας άνθρωπος για τον οποίο οι υπεύθυνοι του τοπικού γραφείου ευρέσεως εργασίας έλεγαν ότι ήταν αδύνατο να εργαστεί οπουδήποτε.